Á döfinni

Hér á landi eru þrír bank­ar sem hafa sam­an­lagt hagn­ast um a.m.k. 960 millj­arða frá efna­hags­hrun­inu 2008. Til að setja þessa upp­hæð í sam­hengi þá sam­svar­ar hún því að hvert ein­asta manns­barn í 360.000 manna sam­fé­lagi hafi lagt 2,5 millj­ón­ir til HAGNAÐAR bank­anna.

Of mikil völd

Það er staðreynd að bank­arn­ir stunda í raun sjálf­töku á Íslandi. Þeir hafa tögl­in og hagld­irn­ar gagn­vart öll­um sín­um viðskipta­vin­um og á milli þeirra er eng­in sam­keppni held­ur fákeppni þannig að ef t.d. einn bank­inn hækk­ar vexti, þá gera hinir það líka.

Í desembermánuði sendu samtökin frá sér aðvörun til neytenda vegna aðgerða og yfirlýsinga Íslandsbanka um verðtryggð lán. Formaður Hagsmunasamtaka heimilanna varaði við áróðursherferð bankans í Reykjavík síðdegis, þar sem fjallað er um verðtryggð lán sem samkeppnishæfan valkost við óverðtryggð lán eftir lækkun vaxta. Samtökin fordæma yfirlýsingar sem eru til þess fallnar að blekkja neytendur, því verðtryggð lán eru aldrei hagstæðari valkostur í samanburði við óverðtryggð lán. Verðtryggð lán eru einfaldlega aldrei hagstæð. Þau fordæma ekki síður umfjöllun í Viðskiptablaðinu um hlýjan faðm verðtryggingarinnar frá 12. desember, þar sem gefið er í skyn að verðtrygging lána gefi heimilum öryggi sem hægt sé að líkja við hlýjan faðm. Samlíkingin er liður í áróðursherferð bankans.

Hér geta félagsmenn og aðrir hlustað á viðtal við formann HH í Reykjavík síðdegis:

Hagsmunasamtök heimilanna fordæma boð banka í hlýjan faðm verðtryggingarinnar

Fréttatilkynning samtakanna frá 15. desember, 2021:

Aðvörun til neytenda vegna vaxtabreytinga Íslandsbanka

Umfjöllun í Viðskiptablaðinu um verðtryggð lán:

Hlýr faðmur verðtryggingarinnar

Fréttatilkynning 15. desember 2021

Hagsmunasamtök heimilanna fordæma aðgerðir og yfirlýsingar Íslandsbanka sem eru til þess gerðar að blekkja neytendur til að velja eða skipta yfir í verðtryggð lán að nýju. Neytendur skulu hafa það í huga að bankar eru almennt ekki með hagsmuni neytenda í huga heldur eru hagsmunir þeirra sjálfra og þeirra fjárfesta, ávallt í forgrunni. Í hartnær fjörtíu ár hafa bankarnir makað krókinn á verðtryggðum lánum heimilanna sem hækka og hækka í allt að 25 ár þrátt fyrir að samviskusamlega sé greitt af þeim. 

Eftir þann tíma tekur höfuðstóll lánanna svo smám saman að lækka, hafi lántakandi yfirleitt ráðið við hækkandi afborganir fram að því. En jafnvel þá hækka afborganir áfram í veldisvexti því aðeins þannig næst að greiða niður stórhækkaðan höfuðstól á tilskildum tíma.

Fréttatilkynning samtakanna frá 6. desember: Í tilefni af alþjóðlegum degi sjálfboðaliðans (5. desember) vilja Hagsmunasamtök heimilanna þakka fyrir og vekja athygli á starfi sjálfboðaliða á vettvangi Hagsmunasamtaka heimilanna eftir hrun. Eftir gjaldþrot bankanna 2008 og þegar stofnanir samfélagsins brugðust stigu sjálfboðaliðar í stjórn og aðrir velunnarar samtakanna inn í neyðina og veittu stuðning. 

Starf þeirra var umfangsmikið og í raun þrekvirki í mikilli neyð fólks í mörg ár. 

Hagsmunasamtök heimilanna eru þekkt fyrir þátttöku sína í opinberri umræðu um ýmis hagsmunamál heimilanna í hruninu. Það sem minna eða jafnvel lítið sem ekkert hefur verið fjallað um, er stuðningur og aðstoð samtakanna við heimili og fjölskyldur sem stóðu varnarlaus gagnvart ofurvaldi ríkisins og fjármálafyrirtækja. Lengi vel var sú vinna eingöngu innt að hendi af sjálfboðaliðum í stjórn samtakanna. Síðar tók starfsmaður þeirra við lögfræðilegri aðstoð og þjónustu við félagsmenn. Það er staðreynd að fjölmörg heimili glíma enn við langtíma afleiðingar gjaldþrota bankanna sem ekki hefur verið fjallað nægilega vel um á opinberum vettvangi. 

Stofnanir brugðust í efnahagshruninu, (sjá nánar).

Stjórn Hagsmunasamtaka heimilanna