Á döfinni

agsmunasamtök heimilanna (HH) hafa lagt fram lögbannsbeiðni hjá sýslumanninum í Reykjavík þar sem þess er krafist að lagt verði lögbann við innheimtu Dróma hf. á peningakröfum. Þess er krafist að lögbanni verði ekki aflétt fyrr en Drómi hafi sýnt að fyrirtækið hafi heimild til að stunda innheimtu í atvinnuskyni.

36 fjölskyldur missa heimili sín í dag!

Heimilin verða boðin upp af sýslumönnum í Keflavík, Reykjavík og Hafnarfirði. Hagsmunasamtök heimilanna hafa margoft krafist þess að nauðungarsölur vegna neytendalána verði stöðvaðar, enda eru þær ólögmætar nema dómsúrskurður liggi fyrir. Fulltrúar HH áttu í gær fund með innanríkisráðherra, Hönnu Birnu Kristjánsdóttur þar sem þessi krafa verður ítrekuð enn og aftur. Það var fátt um svör hjá ráðherra vegna málsins, lögfræðingar og ráðgjafar ráðuneytisins segi ekki hægt að stöðva nauðungarsölurnar vegna eignarréttar kröfuhafa samkvæmt stjórnarskrá. Í því samhengi má benda á að nú hefur verið höfðað dómsmál fyrir hæstaréttir í Svíþjóð þar sem því er haldið fram að nauðungarsala heimila barnafjölskyldna stríði gegn barnasáttmála Sameinuðu þjóðanna: https://www.dn.se/nyheter/sverige/tvangsforsaljning-kan-strida-mot-fns-barnkonvention/ 

Nauðungarsölur dagsins fara fram meðan beðið er boðaðra aðgerða ríkisstjórnarinnar um leiðréttingu höfuðstóls lána, sem í einhverjum tilfellum myndu bjarga þessum fjölskyldum frá því að missa heimili sín, næðu þær fram að ganga. Nauðungarsjölur eru ekki afturkræfar samkvæmt núgildandi lögum.

Stjórn Hagsmunasamtaka heimilanna (HH) hefur ákveðið að óska eftir endurupptöku hæstaréttar á dómsmáli samtakanna gegn Lýsingu hf., þar sem krafist var lögbanns á innheimtu fyrirtækisins vegna ólögmætra gengislána (mál nr. 519/2013). Hæstiréttur kvað upp dóm þann 19. september og staðfesti þá úrskurð héraðsdóms í málinu um að hafna kröfu HH um lögbann.

Neytendastofa hefur komist að niðurstöðu vegna kvörtunar Hagsmunasamtaka heimilanna gegn Landsbankanum frá febrúar síðastliðnum. Kvörtunarefnið var að í vefreiknivél á vefsíðu bankans þar sem sýnd voru dæmi um lánskostnað, kom ekki fram árleg hlutfallstala kostnaðar, eins og skylt er samkvæmt lögum um neytendalán að tilgreina í auglýsingum.

Kjarninn í niðurstöðu Neytendastofu er þessi:

"Árleg hlutfallstala kostnaðar er mikilvæg neytendum til samanburðar á lánamöguleikum, bæði ólíkum lánum sama lánveitenda eða sambærilegum lánum annarra lánveitenda, og leggja lög nr. 121/1994 mikið upp úr að neytendum séu veittar upplýsingar um hlutfallstöluna. Því telur Neytendastofa það einnig fela í sér villandi viðskiptahætti, sbr. 2. mgr. 9. gr. laga nr. 57/2005 að hlutfallstalan sé ekki tilgreind í auglýsingum fyrir neytendalán.

Með vísan til ofangreinds hefur Landsbankinn brotið gegn ákvæðum 13. gr. laga nr. 121/1994 auk 5. gr. og 2. mgr. 9. gr. laga nr. 57/2005 með því að tilgreina árlega hlutfallstölu kostnaðar ekki í lánareiknivél á heimasíðu sinni. Með vísan til 2. mgr. 21. gr. b. laga nr. 57/2005 er þeim fyrirmælum beint til Landsbankans að gæta þess að árleg hlutfallstala kostnaðar komi ávallt fram í auglýsingum um neytendalán."

Þar sem Landsbankinn hafði brugðist við með því að laga umrædda vefreiknivél áður en Neytendastofa komst að niðurstöðu, að fenginni ábendingu um kvörtun Hagsmunasamtaka heimilanna, var það jafnframt ákvörðun stofnunarinnar að aðhafast ekki frekar vegna málsins. Þessari niðurstöðu hefur nú verið áfrýjað til áfrýjunarnefndar neytendamála, þar sem farið er fram á að Landsbankinn verði beittur sektum fyrir brotið innan þess ramma sem lög um eftirlit með viðskiptaháttum og markaðssetningu leyfa.

Niðurstaða Neytendastofu er þrátt fyrir allt afar athyglisverð, þar sem í lögunum um neytendalán er einnig kveðið á um að skylt sé að tilgreina árlega hlutfallstölu kostnaðar í lánssamningum við neytendur. Viðurlög við vanrækslu á þeirri upplýsingaskyldu eru meðal annars þau að þá er lánveitanda óheimilt að innheimta lánskostnað umfram það sem tilgreint er í samningi eða árlega hlutfallstölu kostnaðar sé hún of lágt reiknuð. Neytendur eru hvattir til að skoða lánssamninga sína með hliðsjón af þeim upplýsingum sem þar koma fram um lánskostnað, þar á meðal árlega hlutfalltölu kostnaðar og hvort hún sé rétt tilgreind.

2013-Neytendastofa-Landsban... by Hagsmunasamtök heimilanna