110% bankavæn skuldaleiðrétting
Frestur til að sækja um 110% skuldaaðlögun hjá bönkunum rennur út nú um mánaðamótin. Verði ekkert frekar að gert í lánamálum heimilanna, munu fjármálastofnanir, í skjóli stjórnvalda, komast upp með að leiðrétta aðeins þann hluta skuldavandans sem að þeim snýr, að undanskyldu 20% vaxtaleiðréttingu Landsbankans sem gengur ekki nægilega langt að mati Hagsmunasamtaka heimilanna.
Eftir stendur stökkbreyttur höfuðstóll lána hjá þorra almennings sem nánast engar leiðréttingar fær þar sem hin sérstaka vaxtabót í gegnum vaxtabótakerfi ríkisins getur ekki talist annað en móðgun miðað við þá hækkun sem fólk hefur séð á lánum sínum.
Eins og Hagsmunasamtökin hafa ítrekað bent á, nær 110% leiðin einungis til þess hluta lántaka sem er skuldsettastur m.v. veðsetningarhlutfall. Hún er því sértæk aðgerð, en ekki almenn.
Almennar og réttlátar aðgerðir miðast við að lántakendur sitji allir við sama borð og fólki þar með ekki mismunað. Á milli hjóna getur 110% leiðin veitt allt að 30 milljóna króna leiðréttingu, á meðan þeir sem eru með minna veðsettar eignir fá enga leiðréttingu þrátt fyrir að hafa orðið fyrir sama forsendubrestinum, þ.e. hækkun höfuðstóls lána. Við misrétti og mismunun þessara bankavænu skuldaleiðréttinga verður ekki unað.
Frá heimilum landsins séð felur þessi leið á hinn bóginn í sér mikla mismunun og misrétti, þar sem mætti segja að verið sé að umbuna þeim sem sitja uppi með yfirveðsettar eignir. Svokallaðar skuldaleiðréttingar eins bankans bæta að mati hagsmunasamtakanna litlu úr skák og eru í raun móðgun við almenna lántakendur bankans eins og rakið er í blaðagrein eftir Jónínu Óskarsdóttur í Fréttablaðinu í dag.
Við mismunun og misrétti þessara bankavænu skuldaleiðréttinga verður að mati Hagsmunasamtakanna ekki unað. Þá er með öllu ólíðandi að hver bankastofnun virðist útfæra þessa svokölluðu 110% leið að eigin geðþótta, því ekki eru allir sem miða við fasteignamat ríkisins. Með því móti eru bankarnir í raun að skammta sjálfum sér afborganir fólks til næstu áratuga utan ramma laga og reglna.
Að mati Hagsmunasamtaka heimilanna næst ekki friður um lánamál heimilanna fyrr en almenn leiðrétting verður gerð á stökkbreyttum lánum með einhvers konar útfærslu á flatri niðurfærslu sem miðar við stöðu þeirra 1. janúar 2008.
Ítarefni:
Hlusta á viðtal við Andreu J. Ólafsdóttur formann HH í Reykjvík síðdegis
Sjá blaðagrein Jónínu Óskarsdóttur í Fréttablaðinu
Sjá grein eftir Þórð Magnússon og Svipunni (svipan.is)
