Af hverju rannsóknarskýrsla heimilanna?
Það að gerð verði rannsókn á aðgerðum stjórnvalda eftir hrun og áhrif þeirra á heimilin, hefur verið annað af helstu baráttumálum Hagsmunasamtaka heimilanna sl. tvö ár.
Það er ekki ætlun okkar að gera lítið úr þeim vanda sem stjórnvöld stóðu frammi fyrir í kjölfar hrunsins, en lausn þeirra má aldrei brjóta á lög- og stjórnarskrárvörðum réttindum almennings. Um þetta ætti ekki að þurfa að ræða en engu að síður þá stendur deilan um hvort þannig aðgerðir hafi verið réttlætanlegar.
Það voru sem betur fer ekki allir landsmenn sem urðu fyrir barðinu á þessum aðgerðum og lögbrotum stjórnvalda, en það voru engu að síður um 15% landsmanna, a.m.k. 50.000 – 60.000 einstaklingar. Þetta fólk á skýlausan rétt á rannsókn og uppreist æru.
Það er einnig nauðsynlegt að rannsaka hvernig það gat gerst, í vestrænu þjóðfélagi á 21. öldinni, að ráðherrar, alþingismenn, embættismenn og dómarar, “sættu sig við” að brotið væri á grundvallarréttindum landsmanna með þeim hætti sem gert var.
Brotin sem framin voru á tugþúsundum gerðust ekki “óvart” eða í einhverju tómi, og þau hefðu aldrei getað gengið jafn langt og raun ber vitni án skipulagningar, undirbúnings og eftirfylgni, sem hefur náð í gegnum allt stjórnkerfið og upp í dómskerfið.
Verði þetta ekki rannsakað og gert upp, þá mun þetta gerast aftur í einhverri mynd í “næsta hruni”, hvenær sem það verður. Við verðum, okkar allra vegna, að koma í veg fyrir það með öllum ráðum.
Tölurnar tala sínu máli. Það getur ekki talist eðlilegt í 360.000 manna þjóðfélagi að a.m.k. 15.000 fjölskyldur hafi misst heimili sín í hendur bankanna, sem hafa fitnað eins og púkinn á fjósbitanum allt frá hruni.
Það er heldur ekkert eðlilegt við það í þessu “litla” landi að gerð hafi verið 164.000 fjárnám frá hruni, þar af 127.000 árangurslaus.
Það liggja ekki fyrir upplýsingar um hversu margir einstaklingar eru á bakvið þessa skelfilegu tölu, en þeir eru örugglega ekki færri en 30.000. Alveg eins og meðaltali er beitt til að mæla lækkun skulda heimilanna og sýna fram á hvað við höfum það öll gott, hlýtur að mega beita meðaltali hér og samkvæmt því hefur annar hver íslendingur lent í árangurslausu fjárnámi frá hruni, eða helmingur landsmanna.
Maður skyldi ætla að með svo hrikalega tölfræði í farteskinu sé ljóst að aðgerða sé þörf og að að eitthvað hafi illilega misfarist í aðgerðum stjórnvalda eftir hrun, en samt er þráast við.
Traust er dýrmætt og það er áunnið. Stofnanir og embætti ríkisins þurfa að endurheimta glatað traust almennings, til að geta leitt þessa þjóð til framtíðar.
Traust vinnst ekki með yfirhylmingum og feluleikjum og það mun aldrei verða endurheimt fyrr en þessi mál eru tekin undan borðinu og skoðuð af til þess bærum aðilum.
Við krefjumst Rannsóknarskýrslu heimilanna!