Eftirlit með endurútreikningum
Eðlilegast væri að gengisbundin lán héldu þeim vöxtum sem voru á þeim í upphafi, en þó hefur ekki verið dæmt um hvort vextir myndu falla niður í tilfelli þeirra vaxta sem bundnir eru við gengi gjaldmiðla. Við teljum engar forsendur fyrir því að hækka vextina. HH vilja árétta að Hæstiréttur hefur einungis dæmt um eina tegund samningsvaxta, en gengistryggðir lánasamningar báru ekki allir sams konar samningsvexti. Samkvæmt dómnum skal lántakinn þ.e. veikari aðili samningsins, njóta vafans. Það ætti að vera útgangspunktur allra ákvarðana héðan í frá, þ.m.t. í útreikningum á afborgunum þar til óvissu hefur verið eytt.

Lög 151/2010 voru tilraun til að rétta hlut kröfuhafa
Í orði kveðnu setja stjórnvöld fram að verja eigi heimilin en verk þeirra segja þveröfuga sögu. Þrátt fyrir aðvaranir frá umsagnaraðilum voru lög 151/2010 samþykkt án þeirra nauðsynlegu varnagla sem hefði þurft að setja við afturvirkni og brotum á neytendarétti. HH hafa margoft varað stjórnvöld við afleiðingum þess að láta nauðungarsölur og vörslusviptingar á grundvelli vafasamra endurútreikninga fjármálastofnana fara fram. Slíkir gjörningar kunna að hafa bakað ríkinu og embættismönnum þess skaðabótaskyldu.

Þau slitu lögin, þau slitu friðinn
Stjórnvöld og fjármálastofnanir hafa í raun beitt tugi þúsunda heimila í landinu efnahagslegu ofbeldi með verkum sínum. Þau voru margsinnis hvött til að semja um sanngjarnar lausnir þannig að allir sætu við sama borð. Þess í stað kusu stjórnvöld að etja lánþegum gegn hver öðrum með lymskulegu tali um táknmyndir óhófs í tengslum við lánin. Einnig hefur kynslóðum verið att gegn hvor annarri þegar talað er um að dreifa byrðum af hruninu. Með “ömmu trompinu” er þannig t.d. réttlætt gríðarleg eignatilfærsla frá lántakendum til lífeyrissjóða í formi verðbóta sem eru tilkomnar af markaðsmisnotkun og vísvitandi lögbrotum fjármálafyrirtækja auk vanrækslu fjármálaeftirlits og Seðlabanka íslands.

Þegar velt er fyrir sér ábyrgð á því ómælda tjóni sem lántakendur hafa orðið fyrir ber að spyrja um ábyrgð og hverjir axla hana. Ábyrgðina telja HH að bankastjórnendur beri og hafa nú lagt fram kæru á næstum allar stjórnir og bankastjóra á árabilinu 2001-2012 fyrir að veita gengistryggð lán og innheimta með ólöglegum hætti.

Viðauki
Fjármálafyrirtæki eiga að veita þjónustu við miðlun fjármuna, þau eiga að smyrja tannhjól hagkerfisins en þess í stað snéru þau sér að veðmálum. Hefðbundinn bankarekstur og veðmál eiga ekki samleið. Þetta hefur verið margsannað og varnaglar settir í lög til að tryggja skýr mörk þarna á milli. Fjármálasnillingar og talsmenn þeirra í stjórnmálaflokkunum felldu slík lög úr gildi hérlendis sem og víða annarstaðar. Hrunið er meðal annars bein afleiðing af innkomu veðmangaranna inn í hefðbundna bankastarfsemi. Fleira kom til sem flýtti fyrir eins og spilling m.a. í formi samkrulls stjórnmálamanna og stjórnenda lífeyrissjóða við fjármálafyrirtækin.

Í stað þess að laða viðskiptavini til sín og semja við fólk fóru bankarnir í stríð við almenning. Þeir héldu að þeir væru yfir lögin hafnir og þeim var í raun hjálpað við það af núverandi stjórnvöldum. Gylfi Magnússon sagði að leysa ætti málin fyrir dómstólum. Þegar niðurstaðan var honum ekki að skapi hófst hann handa við að grafa undan lögum landins með dyggum stuðningi Seðlabankans og Fjármálaeftirlitsins. Fjármálaeftirlitið í landinu sem á að vernda almenning fyrir lögbrotum og mögulegri misnotkun fjármálastofnana á aðstöðu sinni, tók höndum saman við Seðlabanka og ráðherra viðskipta og efnahagsmála í aðför gegn stjórnarskrárbundnum hagsmunum tugþúsunda heimila. Gylfi Magnússon varð uppvís að því að stinga undir stól, lögfræðiálitum sem voru honum ekki þóknanleg. Lögin sem vísað var í voru alveg kýr skýr, það þarf ekki háskólapróf til að lesa þau og sannfærast um að gengisbinding lána hafi verið óheimil. Fjármálafyrirtæki höfðu vísvitandi selt fólki ólögleg lán og tekið svo stöðu gegn hagsmunum viðskiptavina sinna. Allt til að græða sem mest þau máttu án tillits til afleiðinganna fyrir samfélagið, þau sjálf og viðskiptavini þeirra.


Hverjir samþykktu lög 151/2010;

já:    Álfheiður Ingadóttir, Árni Páll Árnason, Árni Þór Sigurðsson, Ásmundur Einar Daðason, Ásta R. Jóhannesdóttir, Björn Valur Gíslason, Guðbjartur Hannesson, Jóhanna Sigurðardóttir, Jónína Rós Guðmundsdóttir, Katrín Jakobsdóttir, Katrín Júlíusdóttir, Kristján L. Möller, Magnús Orri Schram, Mörður Árnason, Oddný G. Harðardóttir, Ólafur Þór Gunnarsson, Róbert Marshall, Sigmundur Ernir Rúnarsson, Sigríður Ingibjörg Ingadóttir, Skúli Helgason, Steingrímur J. Sigfússon, Svandís Svavarsdóttir, Valgerður Bjarnadóttir, Þórunn Sveinbjarnardóttir, Þráinn Bertelsson, Þuríður Backman, Ögmundur Jónasson

nei:    Birgitta Jónsdóttir, Margrét Tryggvadóttir, Þór Saari
greiðir ekki atkvæði:
Ásbjörn Óttarsson, Birgir Ármannsson, Birkir Jón Jónsson, Bjarni Benediktsson, Eygló Harðardóttir, Guðlaugur Þór Þórðarson, Helgi Hjörvar, Höskuldur Þórhallsson, Jón Gunnarsson, Ólöf Nordal, Pétur H. Blöndal, Ragnheiður E. Árnadóttir, Ragnheiður Ríkharðsdóttir, Sigmundur Davíð Gunnlaugsson, Sigurður Ingi Jóhannsson, Sigurður Kári Kristjánsson, Sigurgeir Sindri Sigurgeirsson, Siv Friðleifsdóttir, Tryggvi Þór Herbertsson, Unnur Brá Konráðsdóttir, Vigdís Hauksdóttir, Þorgerður K. Gunnarsdóttir

fjarvist:     Atli Gíslason, Ólína Þorvarðardóttir

fjarverandi:     Árni Johnsen, Björgvin G. Sigurðsson, Einar K. Guðfinnsson, Guðmundur Steingrímsson, Jón Bjarnason, Kristján Þór Júlíusson, Lilja Rafney Magnúsdóttir, Lilja Mósesdóttir, Össur Skarphéðinsson