Á döfinni

Stjórn Hagsmunasamtaka heimilanna (HH) hefur ákveðið að óska eftir endurupptöku hæstaréttar á dómsmáli samtakanna gegn Lýsingu hf., þar sem krafist var lögbanns á innheimtu fyrirtækisins vegna ólögmætra gengislána (mál nr. 519/2013). Hæstiréttur kvað upp dóm þann 19. september og staðfesti þá úrskurð héraðsdóms í málinu um að hafna kröfu HH um lögbann.

Neytendastofa hefur komist að niðurstöðu vegna kvörtunar Hagsmunasamtaka heimilanna gegn Landsbankanum frá febrúar síðastliðnum. Kvörtunarefnið var að í vefreiknivél á vefsíðu bankans þar sem sýnd voru dæmi um lánskostnað, kom ekki fram árleg hlutfallstala kostnaðar, eins og skylt er samkvæmt lögum um neytendalán að tilgreina í auglýsingum.

Kjarninn í niðurstöðu Neytendastofu er þessi:

"Árleg hlutfallstala kostnaðar er mikilvæg neytendum til samanburðar á lánamöguleikum, bæði ólíkum lánum sama lánveitenda eða sambærilegum lánum annarra lánveitenda, og leggja lög nr. 121/1994 mikið upp úr að neytendum séu veittar upplýsingar um hlutfallstöluna. Því telur Neytendastofa það einnig fela í sér villandi viðskiptahætti, sbr. 2. mgr. 9. gr. laga nr. 57/2005 að hlutfallstalan sé ekki tilgreind í auglýsingum fyrir neytendalán.

Með vísan til ofangreinds hefur Landsbankinn brotið gegn ákvæðum 13. gr. laga nr. 121/1994 auk 5. gr. og 2. mgr. 9. gr. laga nr. 57/2005 með því að tilgreina árlega hlutfallstölu kostnaðar ekki í lánareiknivél á heimasíðu sinni. Með vísan til 2. mgr. 21. gr. b. laga nr. 57/2005 er þeim fyrirmælum beint til Landsbankans að gæta þess að árleg hlutfallstala kostnaðar komi ávallt fram í auglýsingum um neytendalán."

Þar sem Landsbankinn hafði brugðist við með því að laga umrædda vefreiknivél áður en Neytendastofa komst að niðurstöðu, að fenginni ábendingu um kvörtun Hagsmunasamtaka heimilanna, var það jafnframt ákvörðun stofnunarinnar að aðhafast ekki frekar vegna málsins. Þessari niðurstöðu hefur nú verið áfrýjað til áfrýjunarnefndar neytendamála, þar sem farið er fram á að Landsbankinn verði beittur sektum fyrir brotið innan þess ramma sem lög um eftirlit með viðskiptaháttum og markaðssetningu leyfa.

Niðurstaða Neytendastofu er þrátt fyrir allt afar athyglisverð, þar sem í lögunum um neytendalán er einnig kveðið á um að skylt sé að tilgreina árlega hlutfallstölu kostnaðar í lánssamningum við neytendur. Viðurlög við vanrækslu á þeirri upplýsingaskyldu eru meðal annars þau að þá er lánveitanda óheimilt að innheimta lánskostnað umfram það sem tilgreint er í samningi eða árlega hlutfallstölu kostnaðar sé hún of lágt reiknuð. Neytendur eru hvattir til að skoða lánssamninga sína með hliðsjón af þeim upplýsingum sem þar koma fram um lánskostnað, þar á meðal árlega hlutfalltölu kostnaðar og hvort hún sé rétt tilgreind.

2013-Neytendastofa-Landsban... by Hagsmunasamtök heimilanna

Að undanförnu hefur liðsmönnum HH orðið nokkuð ágengt að vekja athygli á málstað samtakanna í fjölmiðlum. Í tilefni þess að 100 dagar voru nýlega liðnir af kjörtímabili nýrrar ríkisstjórnar höfðu fjölmiðlar samband og kölluðu eftir sjónarmiðum samtakanna varðandi stöðuna í skuldamálum heimilanna. Fjallað var um samtökin á síðum prentmiðla.

Í síðustu viku voru svo fulltrúar samtakanna í viðtalsþáttum í útvarpi. Fyrst var Vilhjálmur Bjarnason formaður HH í Bítinu á bylgjunni á þriðjudag þar sem hann fjallaði um dvínandi vonir almennings til þess að komið verði til móts við heimilin. Smellið hér til að hlusta á Vilhjálm í Bítinu.

Því næst var Guðmundur Ásgeirsson erindreki HH gestur í síðdegisþætti Péturs Gunnlaugssonar á Útvarpi Sögu á fimmtudaginn. Loks var Guðmundur einnig í símaviðtali í þættinum Reykjavík síðdegis um verðtryggingu, afnám hennar og leiðréttingu skulda heimilanna með hliðsjón af stjórnarskrárvörðum mannréttindum. Smellið hér til að hlusta á Guðmund í Reykjavík síðdegis.

Í gær fjallaði Bloomberg um málsókn vegna verðtryggðs láns sem HH standa að baki og möguleg áhrif þess ef málið vinnst fyrir dómstólum. Í grein Bloomberg segir meðal annars: